środa, 20 maja 2009

30-lecie artystyczne Banachek'a

W tym roku mija 30 lat odkąd Steven Shaw, znany szerzej pod pseudonimem scenicznym Banachek, zaczął po raz pierwszy symulować zdolności paranormalne w swojej szkole. Rozpoczął tym samym drogę do międzynarodowej kariery, która trwa do dziś.

banachek.gif


Ten urodzony w Wielkiej Brytanii, dorastający w Australii i Republice Południowej Afryki, amerykański mentalista jest autorem niezliczonej liczby książek, filmów szkoleniowych, rekwizytów oraz efektów iluzjonistycznych, które do dziś z powodzeniem używane są, aby powodować złudzenie prawdziwych mocy paranormalnych - jak jasnowidzenie, telepatia czy telekineza. Sławny duet Penn & Teller skorzystał również z innowacyjnych metod wykonania trików "łapanie kuli zębami" oraz "pochowany żywcem" autorstwa Shaw'a.

Banachek największą sławę zyskał na początku lat 80-tych. Wtedy to, wraz z Michael'em Edwards'em, wziął udział w akademickim Projekcie Alfa - programie naukowym prowadzonym przez Uniwersytet Waszyngtoński, który miał udowodnić i zbadać zdolności paranormalne badanych ludzi. Wszystko zaczęło się w 1979 roku kiedy James S. McDonnell, dyrektor zarządu znanej firmy lotniczej McDonnell Douglas paranormalnych, przeznaczył 500,000 dolarów na stworzenie specjalnego laboratorium badania fenomenów fizycznych przy Uniwersytecie Waszyngtońskim. Fundator był przekonany, iż eksperymenty w poważnym instytucie i warunkach kontrolnych w krótkim czasie przyczynią się do udowodnienia istnienia zjawisk uznawanych za paranormalne. Laboratorium było prowadzone przez fizyka i wielki pasjonat zjawisk Peter'a Phillips'a, który skupił się na badaniu zdolności dzieci zginających psychokinetycznie łyżki. To była okazja dla młodego Shaw'a, której nie mógł sobie odmówić. Już wtedy - jako domorosły iluzjonista - słynął w swojej okolicy z "nadzwyczajnych umiejętności"; wyginał, bądź przesuwał przedmioty "siłą woli", "czytał" w myślach, "przewidywał" przyszłość. Dla naukowców był fenomenem zaprzeczającym prawom fizyki; dla iluzjonistów - niezwykle zdolnym artystą-samoukiem, który już w wieku 16 lat opanował wykonywanie bardzo przekonujących iluzji. Od początku przyjął zasadę, że jeśli badający go naukowcy spytają w którymkolwiek momencie czy oszukuje - przyzna się od razu. Oszukiwał tak dobrze, że nigdy nie spytali. W okłamywaniu uczonych być może pomogła mu wcześniejsza sława Uri Geller'a, izraelskiego hochsztaplera, który w latach '70 zdobył niezwykłą popularność w świecie. Geller utrzymywał, iż posiada paranormalne zdolności - brał nawet udział w poważnych badaniach Uniwersytetu Stanford'a oraz instytutach należących do CIA. Co ciekawsze, podczas badań nad domniemanymi zdolnościami Shaw'a i Edwards'a, cały czas swoje konsultacje i opinie proponował naukowcom zawodowy iluzjonista - James Randi. Wiedział on jak można symulować moce paranormalne i, co za tym idzie, wykrywać ewentualnych oszustów. Jego propozycje pomocy były jednak sukcesywnie odrzucane przez butnych profesorów, którzy byli przekonani, iż nie da się ich oszukać. Młodzi iluzjoniści zwodzili uczonych przez 2 lata, nim przyznali się w końcu do oszustwa. Wszelkie dotacje zostały cofnięte, a sam program skompromitowany i zamknięty. Projekt Alfa stał się synonimem jednej z największych porażek współczesnej fizyki eksperymentalno-badawczej. Dla młodego Steven'a otworzyły się wrota do międzynarodowej kariery w przemyśle rozrywkowym...

Dziś Banachek jest często zatrudniany przez najpopularniejszych iluzjonistów na świecie jako konsultant. Z jego wiedzy, doświadczenia i pomysłów korzystali mi. Penn & Teller, David Blaine, Lance Burton, Criss Angel oraz James Randi, z który zaprzyjaźnił się po zakończeniu Projektu Alfa. Steven otrzymał wiele nagród, mi. amerykańskiego stowarzyszenia studenckiego APCA (Association for the Promotion of Campus Activities) dla Artysty Roku dwa razy z rzędu oraz specjalną nagrodę za innowacyjne i oryginalne przedstawienie. Jest również zdobywcą nagrody za kreatywność towarzystwa Psychic Entertainer Association - największego na świecie stowarzyszenia iluzjonistów symulujących moce stricte paranormalne.

Zapraszam na oficjalną stronę Banachek'a, gdzie znaleźć można więcej informacji na temat samego artysty i jego udziału w Projekcie Alfa. Zachęcam również do zapoznania się ze znakomitymi materiałami szkoleniowymi tego autora - w szczególności z Psychokinetic Silverware, czy ze wspaniałą, cztero-płytową kolekcją PSI Series.